بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَن الرَّحِيمِ
NA KRAJU RAMAZANA 1432.H./2011.G.
Braćo i sestre u islamu! Danas 26. ramazana 1432. god. po H., 26. avgusta 2011. godine, posljednju ovogodišnju ramazansku hutbu sam naslovio sa Na kraju ramazana 1432.H./2011. godine.
Danas je braćo i sestre i svjetski Dan Kudsa, kada se ummet kolektivno sjeća Kudsa, u kojem je Medžidu-l-Aksa, prva kibla i treći harem muslimana, a sjećanje na Kuds je sjećanje na Palestinu, koja se decenijama okupira i uzurpira i ona je samim time na savjesti ummeta, a prvenstveno njihovih vladara. Ummet treba da zna da se pitanje Kudsa neće riješiti rezolucijama i mirovnim pregovorima, već istinskim džihadom, a blago onima koji se budu borili u ime Allaha, subhanehu ve te’ala, za oslobađanje Mesdžidu-l-Aksaa i Palestine i koji na tom putu postignu šehadet!
Mi braćo i sestre imamo još tri dana ovog mubarek mjeseca u kojima imamo priliku da se u skladu sa riječima Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, oslobodimo od vatre: “آخِرُهُ عِتْقٌ مِنَ النِّيرَانِ””Njegova posljednja trećina je oslobađanje od vatre!” Zato iskoristimo ove preostale mubarek dane i noći i provedimo ih u ibadetu, kako bi se potpuno oslobodili od džehennemske vatre!
Veliki halifa Omer ibn El-Hattab, radijallahu anhu, je primicao ruke vatri i govorio: „Omere, radi za vatru koliko je možeš podnijeti!“
Niko od nas braćo i sestre ne može podnijeti ni najslabiju dunjalučku vatru, pa kako se onda tek trebamo čuvati džehennemske vatre, koja je na desetine puta jača i trajnija!?
Kako se primiče kraj mubarek ramazana, srca vjernika su i radosna i tužna – radosna zbog toga što su uz Allahovu, subhanehu ve te’ala, pomoć gotovo ispostila ramazan i time izvršila jedan od stubova islama, a tužna jer s odlaskom ramazana odlaze i mnogobrojne blagodati i ljepote. Ramazanom su naše džamije pune klanjača, uz ramazan smo solidarniji, u ramazanu pojačano učimo Kur’an i klanjamo propisane nam namaze i nafile, u ramazanu se više posjećujemo, manje ogovaramo i čuvamo se grijeha; u ramazanu su jednom riječju mnogobrojne blagodati…
Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je u posljednjoj trećini ramazana pojačavao ibadet, što potvrđuju riječi Aiše, radijallahu anha, majke mu’mina:
عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهَا: كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِذَا دَخَلَ الْعَشْرُ شَدَّ مِئْزَرَهُ، أَيْ اعْتَزَلَ نِسَاءَهُ، وَأَحْيَا لَيْلَهُ وَأَيْقَظَ أَهْلَهُ (الصحيحين)
Prenosi Aiša, radijallahu anhu, da bi Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, kada bi došla zadnja trećina ramazana, smotao svoju postelju, tj. ne bi se primicao ženama, noći bi provodio u ibadetu i budio bi svoje ukućane (radi činjenja ibadeta)! (Buharija i Muslim)
Pored teravije koju je klanjao cijelog ramazana, u zadnjih deset noći, u zadnjem dijelu noći, Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, bi klanjao Salatu-t-tehedždžud.
Muhammed, sallallahu alejhi ve sellem, nije izostavljao Salatut-tehedždžud ni kada je bio bolestan ili prekomjerno umoran, kada bi klanjao sjedeći.
U dva Sahiha stoji predaja da je Džibril dolazio kod Poslanika, sallallahu ‘alejhi ve sellem, svakog ramazana i po jednom ga preslušavao Kur’an, da bi posljednje godine to učinio dva puta.
Od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, se prenosi: Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je u svakom ramazanu činio i’tikaf deset dana, dok je u godini u kojoj je preselio bio u i’tikafu dvadeset dana! (Buharija)
Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je sve do smrti prakticirao i’tikaf, što su činili i njegovi ashabi, kao i selef salih (dobri potomci). Potvrda tome su riječi Abdullaha ibn Omera, radijallahu anhu: „Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je provodio u i’tikafu posljednjih deset dana ramazana!“ (Buharija) A u drugoj predaji stoji: „Oživio bi noći, budio čeljad, trudio bi se i odložio bi svoj ogrtač.“ (Buharija i Muslim)
Aiša, radijallahu anha, prenosi da se intenzitet ibadeta Muhammeda, sallallahu alejhi ve sellem, pojačavao zadnjih deset dana: Rekla je Aiša, radijallahu anha: Prvih dvadest dana (ramazana) je Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, miješao namaz i spavanje, a kada bi došlo zadnjih deset dana, on bi složio i odložio svoj ogrtač! (Ahmed)
U jednoj predaji stoji da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, budio Fatimu i Aliju, radijallahu anhuma, uveče govoreći im: “Zar nećete ustati i klanjati?” (Buharija i Muslim) i budio je (Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem) Aišu, radijallahu anha, kada bi završio tehedždžud, a prije nego što bi klanjao vitr.
U Muvettau stoji, da je Omer ibn Hattab, radijallahu anhu, klanjao dobar dio noći, pa kada bi došla polovica noći, budio bi svoju porodicu govoreći im: Namaz, namaz, i proučio bi ovaj ajet: وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا Naredi svojoj čeljadi da obavlja namaz i ustraj u tome!… (Ta Ha, 132.)
U jednoj od neparnih noći zadnjih deset noći ramazana je i Noć Kadr, a Allah, subhanehu we te’ala, u Suri Kadr, ističe njenu vrijednost:
إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ(1) وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ(2) لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ(3) تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ(4) سَلَامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ(5) (سورة القدر: 1-5)
Mi smo ga spustili (objavili) u Noći Kadr(1) a šta ti misliš šta je to Noć Kadr?(2) Noć Kadr je bolja od hiljadu mjeseci(3) meleci i Džibril, s dozvolom Gospodara svoga, spuštaju se u njoj zbog odluke svake.(4) Sigurnost je u njoj sve dok zora ne svane!(5) (El-Kadr, 1-5)
Noć Kadra je vrijednija od 83 godine i četiri mjeseca, pa ko od nas ne želi iskoristiti ovu noć?!
Onaj ko provede Noć Kadr, u ibadetu, bit će mu oprošteni prošli grijesi, kao što stoji u hadisu koji prenosi Ebu Hurejre, radijallahu anhu:
مَنْ قَامَ لَيْلَةَ الْقَدْرِ إِيمَانًا وَ احْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ. (بخاري)
Ko provede Noć Kadr čvrsto vjerujući i nadajući se Allahovoj nagradi, bit će mu oprošteni prošli grijesi! (Buharija)
Muhammed, sallallahu ‘alejhi ve sellem, nam preporučuje da tražimo Noć Kadra u zadnjih deset noći ramazana: Prenosi Aiša, radijallahu anha, da je Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, rekao:
تَحَرَّوْا لَيْلَةَ الْقَدْرِ فِي الْوِتْرِ مِنَ الْعَشْرِ الأَوَاخِرِ مِنْ رَمَضَانَ (بخاري)
Tražite Noć Kadr, u neparnim noćima posljednjih deset noći ramazana! (Buharija)
Prenosi Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, govoreći o ramazanu, kazao: U njemu je noć koja je vrijednija od hiljadu mjeseci. Kome bude uskraćeno dobro u njoj, uistinu je od onih koji su uskraćeni! (Ahmed)
Abdullah ibn Omer, radijallahu anhu, je rekao: Neki ashabi su u snu vidjeli da je Lejletu-l-Kadr u zadnjih sedam noći ramazana. Muhammed, sallallahu alejhi ve sellem, im je rekao: Pokazan mi je vaš san. Istina je da je ona (Lejletu-l-Kadr) sakrivena u zadnjih sedam dana, pa ko je bude tražio neka je traži u zadnjih sedam noći! (Buharija)
Ubade ibn Semh, radijlallahu anhu, prenosi da je Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, izašao jednom prilikom da obavijesti ashabe o Lejletu-l-Kadru, pa su se dva muslimana posvađala, na što je Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, rekao: Izašao sam da vas obavijestim o Noći Kadr, pa kada su se dva muslimana posvađala i dignuto je od mene znanje o njoj. Možda je to dobro po vas, nadam se, ali tražite je u dvadeset i devetoj, dvadeset i sedmoj i dvadeset i petoj noći. (Buharija)
Muhammed, sallallahu ‘alejhi ve sellem, nas podstiče da se u toj noći obraćamo dovom svome Gospodaru i od Njega tražimo oprosta.
Rekla je Aiša, radijallahu anha, Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem.: Poslaniče, ako doživim Noć Kadr, šta ću u njoj govoriti? Rekao je: Reci: أَللَّهُمَّ إِنَّكَ عَفُوٌّ تُحِبُّ الْعَفْوَ فَاعْفُ عَنِّي Gospodaru, Ti si Taj Koji oprašta, voliš oprost, pa mi oprosti!
Braćo i sestre! Provedimo ovih nekoliko preostalih dana i noći mjeseca ramazana u ibadetu i tragajmo za Noći Kadr, nadajući se Allahovoj, dželle še’nuhu, milosti, oprostu grijeha i džennetima koji su nam obećani! Izvršimo obavezu sadekatu-l-fitra, kako bi na taj način od posta odstranili eventualne nedostatke i kako bi post bio uzdignut Allahu, subhanehu ve te’ala! Budimo iskreni u našem vjerovanju i natječimo se u dobru tokom cijele godine!
Gospodaru, podari pobjedu svim ugroženim i obespravljenim muslimanima, daj nam snage da oslobodimo Palestinu i Kuds, ne iskušavaj nas s onim što nećemo moći podnijeti, učini nas od onih koji se iskreno kaju za učinjene grijehe, primi od nas post, namaze i ostala dobra djela u mubarek-ramazanu, budi nam milostiv na Sudnjem danu i počasti nas u džennetu društvom poslanika, iskrenih, šehida i dobrih ljudi!
Sarajevo, 26. ramazana 1432. god. po H.
Hutba: Džamija “Kralj Fahd”
26. avgusta 2011. god. Nezim Halilović Muderris
وَ السَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللهِ!