PRILOG I.
[b]Antički arheološki lokaliteti u romanijskom i rogatičkom
području – po Arheološkom leksikonu Bosne i Hercegovine[/b]
Salmedin Mesihović
Sarajevo
Paljanska oblast
1. Crkvište, Gornji Pribanj – Brdo, Pale, kasnoantički fortifi kacioni objekt
(broj u AL BiH 15.55), Mazalić 1939, 18; Bešlagić 1971, 263
2. Gradina, Gradina, Pale, rimska utvrda (broj u AL BiH 15.114), Mazalić
1939, 25-28; Bešlagić 1971, 265
Romanijsko – šire rogatičko područje
1. Vražići, Vražići, Sokolac, kasnorimski grob (br. u AL BiH 17.339); Fiala
1893, 738-741; Čović 1987.
2. Pohovac (Puhovac), Baltići, Sokolac, kasnoantička utvrda (br. u AL BiH
17.277); Truhelka 1891, 313; Govedarica 1985, 15-27.
3. Potpećine, Kusače, Sokolac, rimski grob (br. u ALBIH 17.279); Truhelka
1890, 387-388; Fiala 1892, 430-435; Isto 1893, 752-758; Benac / Čović 1957, 19-
22; Čović 1983, 149-150; Čović, 1987.
28 Imamović 1977, 412-413, Sl. 177.
29 Bojanovski 1967a, 152-153, Sl. 11; Imamović 1977, 476-477, Sl. 276.
30 Imamović 1977, 476-477, Sl. 277.
31 Bojanovski 1967a, 153, Sl. 12.
32 Sergejevski 1936, 10, Sl. 6-7; Bojanovski 1967a, 153-155, Tab. 3, 13-15.
33 Sergejevski 1936, 9-10, Sl. 5; Bojanovski 1967a, 155, Sl. 16.
34 Bojanovski 1967a, 157-158, Sl. 19-20.
35 Sergejevski 1936, 13, Tab. 3, Sl. 17; Bojanovski 1967a, 158, Sl. 21.
36 Sergejevski 1936, 10-11 i Sl. 8-9.
63
4. Čitluci, Čitluci, Sokolac, tri naknadna ukopa iz rimskog doba, (br. u AL-
BiH 17.53); Fiala 1892, 399-406; Benac / Čović 1957, 15-17; Čović / Mikić 1973,
29-92; Čović 1979, 143-160; Drechsler / Bižić 1983, 263; Čović 1987.
5. Hreljin Grad, Čitluci, Sokolac, kasnoantička utvrda (br. u AL BiH
17.149); Truhelka 1891, 313-314; Govedarica 1985, 15-27.
6. Hrastovača, Kula, Sokolac, kasnoantička naknadna sahrana (br. u AL
BiH 17.147), Fiala 1892, 395-399; Benac / Čović 1957, 19.
7. Crkvina, Klečkovac, Sokolac, rimski spomenik sa prikazom konjanika
(br. u AL BiH 17.40); Sergejevski 1943, 10; Bešlagić 1971, 243.
8. Borovsko, Borovsko, Rogatica, naknadni kasnoantički ukop (br. u AL-
BiH 17.22); Fiala 1892, 438-440; Fiala 1893, 748-752; Benac / Čović 1956, 19-20;
Čović 1981, 113-117; Čović 1987.
9. Bradva, Kramer Selo, Rogatica, kasnoantička naknadna sahrana (br. u
ALBiH 17.23); Truhelka 1890, 390-391; Čović 1981, 109.
10. Planje, Planje, Rogatica, grob iz rimskog doba (br. u AL BiH 17.264);
Fiala 1895, 542-546; Benac / Čović 1956, 22; Čović 1981, 101, 124-129; Čović
1983a, 418, 426-428.
11. Rusanovići, Rusanovići, Rogatica, naknadni ukopi iz rimskog i ranog
srednjeg vijeka (br. u AL BiH, 17.293); Fiala 1892, 437-438; Fiala 1894, 729-743;
Fiala 1895, 533-538; Fiala 1896, 429-435; Benac / Čović 1956, 12; Benac / Čović
1957, 7; Čović 1983, 187; Drechsler / Bižić 1983, 261-264; Čović 1987.
12. Drijenjak, Vragolovi, Rogatica, rimska stela sa likom Atisa (br. u AL-
BiH 17.61); Bešlagić 1971, 252.
13. Groblje, Zakomo, Rogatica, rimski nadgrobni spomenik sa prikazom
ljudskih fi gura (br. u AL BiH 17. 138); Bešlagić 1971, 248.
Uža zona Rogatice
1. Crkvina, Plješivica, Rogatica, ostaci rimske građevinske djelatnosti na
desnoj obali Rakitnice (br. u AL BiH 17.42); Sergejevski 1936, 13; Bojanovski
1967a, 157-158. Rimska villa rustica je uobičajeno bila situirana pored ceste, a
iznad tekućice, i to na jednom obronku koji se blago spušta prema vodi, a ujedno
je i izložen suncu37. Takva je i bila situiranost rimskog imanja u selu Plješivica,
kao i rimskog imanja u Krivoglavcima kod Vogošće.
2. Plješivica 1, Plješivica, Rogatica, jedan naknadni grob iz ranog srednjeg
vijeka (br. u AL BiH 17.266); Fiala 1895, 540-542; Benac / Čović 1956, 17; Čović
1981, 110-117; Čović 1983a, 424-425.
3. Plješivica 2, Plješivica, Rogatica, nekoliko rimskih kamenih spomenika
u sekundarnoj upotrebi (br. u AL BiH 17.267); Bešlagić 1971, 251.
4. Rogatica, Rogatica, antički grad na ravnom prostoru između brda Ljuna
i potoka Rakitnice – s nizom spomenika – (br. u ALBiH 17.288); Patsch 1907,
467-469; Bojanovski 1967, 41-51; Bojanovski 1967a, 143-164; Bešlagić 1971, 253;
Vego 1981, 42-43, Sl. 3.
37 Sergejevski 1936, 13.
64
5. Ciganska Sokolovina, Rogatica, kasnoantički rimski grobovi (br. u AL
BiH 17.36); Fiala 1895a, 199.
Istočno od Rogatice
1. Mramorje, Okruglo, Rogatica, dva naknadna kasnoantička groba (br.
u AL BiH 17.227); Fiala 1896, 448-449; Čović 1981, 119; Čović 1983a, 424-425.
Prema višegradsko-podrinjskom području
(municipalna jedinica Malvesiatium)
1. Brankovići, Brankovići, Rogatica, dva naknadna kasnoantička ukopa (br.
u AL BiH 17.24); Fiala 1896, 453-457; Fiala 1897, 586-591; Čović 1987.
2. Živaljevići (Pribićevac), Živaljevići, Rogatica, rimski spomenik – ara po-
svećena Junoni (br. u AL BiH 17.350); Fiala 1897, 599-601; Benac / Čović 1956,
21; Čović 1981, 109-110; 113-117; 129; Čović 1983a, 418; 423-424; Drechsler /
Bižić 1983, 261-264; Bešlagić 1971, 248.
Sudeći na osnovu ovih lokaliteta i konteksta nalaza mogli bi se izvući slje-
deći zaključci :
1. Najveća koncentracija rimskih nalaza (posebno period II-IV st. n. e)
nalazi se u užoj rogatičkoj zoni duž Rakitnice.
2. Na glasinačkom platou kasnoantički i ranosrednjovjekovni ukopi nalaze
se u kontekstu naknadnih ukopa u tumule Glasinačke kulture.
3. Dio antičke baštine je bio iskorišten prilikom dizanja stećaka
4. Dosta antičke baštine se nalazi u sekundarnoj ili tercijarnoj upotrebi
5. Kasnoantičke utvrde se nalaze situirane na mjestima nekadašnjih gra-
dinskih naselja.
6. Na glasinačkom platou skoro svi antički nalazi su iz njenog kasnoantič-
kog perioda. Ovo bi govorilo da se u kasnoj antici stanovništvo iz uže rogatičke
zone povuklo u sigurnije oblasti glasinačkog platoa.